Openbaar onderzoek:
Invasieve Uitheemse Soorten (IUS)
L’ENQUÊTE PUBLIQUE EST CLÔTURÉE. LES RÉSULTATS SERONT PUBLIÉS PROCHAINEMENT
Waarom een nationaal actieplan inzake prioritaire routes voor de onbedoelde introductie en verspreiding van invasieve uitheemse soorten op de EU-lijsten in België?
EEN REGELGEVEND KADER VAN KRACHT…
De Europese verordening voorziet in diverse verbodsmaatregelen om de introductie en verspreiding van soorten op de Europese lijst te beperken. Zij omvatten strikte verbodsbepalingen in verband met opzettelijke handelingen zoals het bezit, het kweken, het op de markt brengen enz. van een invasieve uitheemse soort.
De Europese verordening bepaalt ook dat actie moet worden ondernomen ten aanzien van onbedoelde introductie- en verspreidingstrajecten. Het bij dit openbaar onderzoek ingediende plan is ontwikkeld om aan deze wettelijke eis te voldoen.
Preventieve acties om nieuwe invasieve uitheemse soorten in Wallonië te vermijden...
"Voorkomen is beter dan genezen". Het gezegde is bekend en als het gaat om invasieve uitheemse soorten is het voorkomen van de komst van nieuwe soorten altijd de meest effectieve optie. Het is ook veel minder duur dan de uitroeiings- of beheersmaatregelen die nodig zijn wanneer de soort eenmaal is ingeburgerd. Het is vaak moeilijker om de onopzettelijke introductie van invasieve uitheemse soorten te voorkomen dan de opzettelijke introductie ervan in het milieu. Niettemin kan dit risico worden verminderd door gerichte maatregelen en passende communicatie naar bepaalde sectoren van activiteit.
WELKE MAATREGELEN WORDEN OVERWOGEN?
De voorgestelde acties zijn gericht op drie belangrijke gebieden van preventie:
- Thematisch actieplan inzake de introductie en verspreiding van invasieve uitheemse soorten door particulier en overheidsbezit ;
Dit zijn de belangrijkste routes van onopzettelijke verspreiding en introductie die bij de screening zijn vastgesteld.
De in dit actieplan beoogde introductie- en verspreidingstrajecten hebben betrekking op het ontsnappen of uitzetten van individuen uit gesloten of gecontroleerde omgevingen waar zij door particuliere houders of hobbyisten werden gehouden voor recreatieve, hobby-, gezelschaps- en/of commerciële doeleinden (met inbegrip van gezelschapsdieren in aquaria en terraria of siergewassen). Een andere belangrijke (hoofdzakelijk voor waterplanten) geconstateerde route is het vervoer van invasieve uitheemse soorten als verontreinigende stoffen voor sierplanten.
De collecties van dierentuinen, aquaria en botanische tuinen vallen niet rechtstreeks onder dit actieplan, maar deze instellingen worden wel beschouwd als partners in de bewustmakingscomponent.
- Thematisch actieplan inzake de introductie en verspreiding van invasieve uitheemse soorten door recreatieve en beroepsactiviteiten in zoetwatermilieus ;
Het is bekend dat zoetwaterecosystemen de belangrijkste plaatsen zijn waar deze soorten worden geïntroduceerd en dat zij, door hun inherent "open" karakter, bijzonder kwetsbaar zijn voor de daaropvolgende verspreiding. De in dit actieplan beoogde introductie- en verspreidingstrajecten houden alle verband met zoetwaterecosystemen en omvatten introducties van planten en dieren via recreatieve of beroepsvisserij (bv. via uitrusting of aas), visteelt (uitzetten van vis) en pleziervaart ("verstekelingen").
- Thematisch actieplan betreffende de introductie en verspreiding van invasieve uitheemse soorten via het vervoer van habitatmateriaal (grond en ander bodembedekkend materiaal), kweek substraten en via machines.
De verplaatsing van land en de daarmee gepaard gaande machines vormen algemeen erkende risico's als potentiële routes voor de introductie en verspreiding van bepaalde invasieve uitheemse soorten. De introductie- en verspreidingsroutes die in dit actieplan in aanmerking worden genomen, zijn het vervoer van plantaardige en dierlijke propagulen met grond en ander bodembedekkend materiaal (vegetatie, enz.), of met machines of andere transportmiddelen, alsmede verontreinigende stoffen in bepaalde boomkwekerijproducten.
WELKE MAATREGELEN WORDEN OVERWOGEN?
Voor elke as van de preventie (thematisch actieplan) zijn specifieke doelstellingen vastgesteld en opgesplitst in verschillende subacties met een specifieke reikwijdte, zowel vanuit territoriaal oogpunt als vanuit het oogpunt van de doelsectoren.
In de subacties worden drie hoofdgroepen van maatregelen overwogen:
- Actieve en gerichte communicatie om belanghebbenden en het publiek te informeren over maatregelen om de introductie of verspreiding van invasieve uitheemse soorten te beperken of te voorkomen;
- De ontwikkeling van gedragscodes om ervoor te zorgen dat de sectoren zich aan goede praktijken houden;
- Het juridisch kader om de schadelijkste praktijken aan banden te leggen.